Omschrijving project
DaadKracht is een communicatiemethodiek die begeleiders ondersteunt in het zodanig communiceren dat de regie en het initiatief bij cliënten komt te liggen. Daarmee is het een instrument waarmee begeleiders en cliënten elkaar beter leren te verstaan. Tegelijkertijd is DaadKracht een hulpmiddel om te komen tot een ondersteuningsplan dat door de cliënt gedragen en begrepen wordt. Eén van de uitkomsten van de communicatie, de dialoog zijn namelijk wensen en ervaringen van cliënten. De begeleiders vertalen deze samen met de cliënt naar afspraken.
De domeinen van Schalock (zoals ook opgenomen in het visiedocument Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg) staan centraal in de gesprekken met de cliënten. De methodiek is voor alle doelgroepen en alle type locaties geschikt, maar is met name bedoeld voor cliënten met een matige en een ernstige verstandelijke beperking.
In dit project willen we bekijken of DaadKracht ook als onderzoeksmethodiek kan worden ingezet als een vorm van cliëntenraadpleging dat inzicht biedt in de ervaren kwaliteit van leven en van zorg van cliënten. Daarmee is het geen los instrument maar een in de zorgpraktijk geïntegreerde kwaliteitstoets.
Doel project
De hoofddoelstellingen van het project zijn:
- Het betrekken van moeilijke en/of specifieke doelgroepen uit de revalidatie (kinderen / jongeren en mantelzorgers) en gehandicaptenzorg (mensen met een verstandelijke beperking van midden en laag niveau) bij het beoordelen van de kwaliteit van leven en van de ontvangen zorg en dienstverlening.
- Het versterken van de positie van alle cliënten (zeggenschap en medezeggenschap) bij het verbeteren van de zorg en dienstverlening in revalidatiecentra en instellingen voor mensen met een beperking.
Doel project DaadKracht: Ontwikkelen van een landelijk instrumentarium naast of in aanvulling op de CE waarmee ervaringen van cliënten met een verstandelijke beperking voor wie de CE te moeilijk is gemeten kunnen worden. Enkele randvoorwaarden zijn dat het afgestemd is op de domeinen van Schalock en dat het input oplevert voor verbeteringen.
Centrale onderzoeksvragen: Is DaadKracht als instrument bruikbaar om de ervaringen van cliënten met een matige of ernstige meervoudige beperking te meten?
Biedt DaadKracht voldoende inzicht in de ervaren kwaliteit van van leven en van zorg van cliënten en draagt het bij aan een verbetering ervan.
Biedt DaadKracht voor begeleiders bijaan een versterking van hun professionele ontwikkeling en een vergroting van hun werkplezier?
Doelgroep
Het betreft cliënten met een lichte maar met name matige of ernstig meervoudige verstandelijke beperking voor wie bestaande cliëntraadplegingen niet of minder geschikt zijn. Op dit moment is het zo dat hun mening niet of via hun verwanten in kaart wordt gebracht. Ook deze cliënten hebben recht op het geven van hun mening. Dit versterkt hun positie binnen de zorginstelling en vergroot de mate waarin zij regie kunnen voeren in hun leven.
Door de juiste (communicatieve) voorwaarden te scheppen, willen CKZ en LSR er voor zorgen dat er ook voor deze doelgroep een instrument ter beschikking komt.
Resultaat project
- Het realiseren van een kwaliteitsinstrument dat mensen met een matige of ernstig meervoudige beperking in staat stelt om zelf hun mening en ervaringen te kennen te geven.
Looptijd
2011 tot en met 2014
Subsidiënt
Projectleider/contactpersoon
Helena Wiersma vanuit het LSR. En vanuit CAOM, Arno van Lipzig.
Stand van zaken project
Drie zorginstellingen doen mee als pilot. In totaal hebben zo’n 30 begeleiders de training van DaadKracht gevolgd en zijn zij gecoacht in de toepassing ervan middels intervisie en supervisie. Daarnaast hebben zij vragen beantwoord over hun eigen ontwikkeling en zichtbare veranderingen bij zo’n 50 van hun cliënten. Dit is via schriftelijke vragenlijsten en een interview gegaan.
Inmiddels is de pilot bij één zorginstelling afgerond. De pilots bij de andere twee zorginstellingen zijn december 2014 klaar. Momenteel is het LSR druk bezig met het verzamelen van gegevens, analyseren en maken van de rapportages en het voorbereiden van de eindpresentaties.
Indicatie uitkomsten tot nu toe
Voor begeleiders levert DaadKracht een bijdrage aan hun professionele ontwikkeling op. Ze geven aan zich veel meer bewust te zijn geworden van de signalen van cliënten en het effect van hun eigen gedrag op dat van cliënten. Ook constateren begeleiders dat ze dankzij de methodiek als team meer op één lijn zitten.
Bij cliënten zien begeleiders zichtbare veranderingen in gedrag en communicatie. Begeleiders kunnen voorbeelden van situaties geven waarin te zien is dat cliënten meer ontspannen zijn en meer initiatief nemen. Enkele van deze voorbeelden zijn op video vastgelegd.
Dankzij DaadKracht-elementen als video-opnames van de dialoog, kennis over de niveaus waarop cliënten communiceren en hoe daarop aan te sluiten, gebruik van foto’s en mind-mappen, het methodisch observeren van het gedrag van cliënten en hier op inspelen.
Wel geven veel begeleiders aan dat het extra tijd kost, zeker bij de start. Ook is het lastig om DaadKracht te blijven toepassen als er sprake is van veel personeelswisselingen of andere veranderingen op de locatie.
