In de Nederlandse gezondheidszorg wordt hard gewerkt om patiëntveiligheid te verbeteren. Bestuurders zoeken naar manieren om eerder grip te krijgen op risico’s. Hierbij is steeds meer aandacht voor wat cliënten zelf kunnen doen om de zorg veiliger te maken.
Omschrijving project
Dit project onderzoekt of en hoe raden van bestuur en cliëntenraden hierin samenwerken. We interviewen leden van de Raad van Bestuur en leden van de Cliëntenraad van 20 ziekenhuizen, 10 GGZ-instellingen, 10 gehandicaptenzorginstellingen en 20 verpleeg-en verzorgingsinstellingen en bekijken de verslagen van de vergaderingen. Dit levert een overzicht op van de huidige stand van zaken over samenwerking op het terrein van patiëntveiligheid. Vervolgens beschrijven we succesfactoren voor goede samenwerking. Tot slot ontwikkelen en testen we een co-training voor Raden van Bestuur en Cliëntenraden.
Doelstelling
- De manier waarop Raden van Bestuur en Cliëntenraden interacteren bij het vormgeven van het patiëntveiligheidsbeleid in kaart brengen;
- Inzicht verkrijgen in factoren die deze interactie beïnvloeden;
- Raden van bestuur en cliëntenraden handvatten bieden waarmee een actieve en constructieve inbreng van de cliëntenraad kan worden bewerkstelligd;
- De invloed van deze inbreng van Cliëntenraden op het veiligheidsbeleid van de instelling op mesoniveau beschrijven.
Doelgroep
Cliëntenraden en raden van bestuur in de zorg.
Resultaten
We hebben 57 instellingen geworven voor deelname aan het onderzoek. Na voorbereiding van de vragenlijst en interviews inventariseerden we bij zowel Raad van Bestuur als cliëntenraad kenmerken zoals samenstelling, vergaderfrequentie, visie op patiëntveiligheid en op participatie van de Cliëntenraad, tevredenheid over de samenwerking en de inbreng en het initiatief van de cliëntenraad op het gebied van patiëntveiligheidsbeleid. Tevens verzamelden we gegevens over bevorderende en belemmerende factoren voor participatie van de cliëntenraad.
Vanaf juni t/m december 2014 is de vragenlijst in totaal door 116 bestuurders en leden van de clientenraad ingevuld en zijn 139 participanten (bestuurders en leden van de cliëntenraad) individueel geïnterviewd. Ten behoeve van het dossieronderzoek zijn van 52 deelnemende instellingen verslagen van de overlegvergaderingen tussen raden van bestuur en cliëntenraad verzameld over de jaren 2012 en 2013. Naast verslagen van de overlegvergaderingen zijn ook zoveel mogelijk verslagen van eigenstandige overleggen van Raden van Bestuur en cliëntenraden, beleidsstukken en adviezen uit 2012 en 2013 verzameld.
De vragenlijsten en interviews zijn geanalyseerd. Gekeken is naar bevorderende en belemmerende factoren voor de onderlinge samenwerking en naar de samenhang tussen intensiteit van participatie van de cliëntenraad en bestuursstijl van de raad van Bestuur.
De succesfactoren van best practices zijn beschreven. Geanalyseerd is wat de invloed van deze cliëntenraden op het veiligheidsbeleid van de instelling is. Hiertoe zijn alle adviezen van de cliëntenraad van de afgelopen twee jaar over patiëntveiligheid met de raad van bestuur en de cliëntenraad doorgenomen, waarbij beide partijen is gevraagd waaruit blijkt dat het advies van de cliëntenraad al dan niet in het beleid is meegenomen.
Handreiking en training
De succesfactoren uit de best practices zullen worden beschreven in een handreiking voor raden van bestuur en cliëntenraden. Op basis daarvan zal een co-training ontwikkeld worden voor cliëntenraden en raden van Bestuur. In het najaar van 2015 is in een pilot bij 4 instellingen (1 per sector) gekeken hoe de training aansluit bij de behoeften van de raad van bestuur en de cliëntenraad en of het haalbaar is om raden van bestuur en cliëntenraden gezamenlijk te trainen.
Artikel uitkomsten project 
Lees voor
Eindrapport Besturen op Veiligheid: de rol van cliëntenraden Lees voor
Looptijd
2014 tot zomer 2016
Subsidiënt
ZonMw (meer projectinformatie)
Projectgroep
De projectgroep bestaat uit: LSR, LOC, NPCF, Hogeschool Arnhem en Nijmegen en IQ-healthcare
