Cliëntenraden vervullen een belangrijke rol. Zij dragen eraan bij dat zorg wordt geboden die aansluit bij de wensen en behoeftes van de cliënten. Om hun taak ‘het behartigen van belangen van cliënten’ goed uit te kunnen voeren moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan. Zo is het belangrijk dat cliëntenraadsleden kunnen deelnemen aan scholing om hun deskundigheid te vergroten. Zij werken immers in een professionele omgeving waarin iedereen gebaat is bij een goede medezeggenschap. Ook de minister heeft aangegeven dat deskundigheidsbevordering van groot belang is. In het nieuwe wetsvoorstel komt dit dan ook versterkt naar voren.
De praktijk leert dat divers is geregeld welke middelen de zorgaanbieder ter beschikking stelt aan de cliëntenraad. De wetgever heeft in de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen (Wmcz) bepaald dat iedere zorgaanbieder schriftelijk moet regelen over welke ‘materiële middelen’ de cliëntenraad kan beschikken ten behoeve van zijn werkzaamheden. Deze regeling moet zodanig zijn dat de cliëntenraad op basis daarvan zijn taak als behartiger van de belangen van cliënten kan vervullen.
Vijf dagdelen per jaar
Scholing is van groot belang om als lid van de cliëntenraad goed te kunnen functioneren. De kosten van scholing komen voor rekening van de zorgaanbieder. De cliëntenraad hoort van te voren aan te geven dat een of meerdere leden, of alle leden een cursus willen volgen. De brancheorganisaties NVZ, Revalidatie Nederland en het LSR vinden het redelijk dat ieder lid van een cliëntenraad vijf dagdelen per jaar aan scholing besteedt.
Modelregeling
NVZ, Revalidatie Nederland en LSR hebben ter ondersteuning van cliëntenraden en zorgaanbieders deze modelregeling Kosten cliëntenraden ziekenhuizen en revalidatie-instellingen opgesteld. Dit model is een handreiking met behulp waarvan een zorgaanbieder met de cliëntenraad die hij heeft ingesteld kan afspreken welke middelen de raad ten dienste staan. Dat schept duidelijkheid voor de zorgaanbieder en cliëntenraad. Deze handreiking kan, indien nodig daarbij als hulpmiddel worden gebruikt. Bovendien bepaalt de Wmcz dat de regeling onder het verzwaard adviesrecht van de cliëntenraad valt. Ook de cliëntenraad heeft dus een belangrijke stem bij het opstellen en wijzigen van deze regeling.
De modelregeling besteedt aandacht aan het gebruik van faciliteiten door de cliëntenraad en aan de kosten van het werk van cliëntenraden. Daarbij kan een onderscheid worden gemaakt tussen vaste kosten en incidentele kosten. Onder vaste kosten worden verstaan: de kosten van reguliere werkzaamheden van de cliëntenraad, de kosten van ondersteuning van de cliëntenraad en de kosten van het lidmaatschap van een organisatie van cliëntenraden. Incidentele kosten zijn kosten van scholing en overige incidentele kosten. In de laatste categorie valt bijvoorbeeld het inwinnen van een advies van een deskundige of de kosten van scholing.
Kosten van scholing
In de modelregeling is een artikel opgenomen voor scholing. Dit kan als handreiking gebruikt worden om afspraken vast te leggen tussen cliëntenraden en de zorginstelling. Bijvoorbeeld met de volgende artikelen:
- De kosten van scholing van leden van de cliëntenraad komen voor rekening van de zorgaanbieder voor zover deze redelijkerwijs nood¬zakelijk zijn voor het werk van de cliëntenraad.
- Ieder lid van de cliëntenraad kan gemiddeld per jaar tenminste (aantal) dagen aan scholing besteden.
- De cliëntenraad legt het voornemen om scholing te volgen voor aan de zorgaanbieder, onder opgave van de kosten.
Modelregeling financiering cliëntenraden ziekenhuizen en revalidatie-instellingen
