Een cliëntenraad bestaat uit een vertegenwoordiging van cliënten. De belangrijkste doelgroepen van de instelling moeten in de cliëntenraad vertegenwoordigd zijn. De cliëntenraad adviseert gevraagd en ongevraagd over onderwerpen die voor cliënten van belang zijn. Ze hebben net als de ondernemingsraad een wet: de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen (Wmcz) 2018. Instellingen in de zorg zijn verplicht zich in te spannen om een eigen cliëntenraad samen te stellen om de medezeggenschap en belangenbehartiging van cliënten goed te laten verlopen.
Cliëntenraden hebben zicht op lopend beleid en lange termijn
Cliëntenraden hebben door hun huidige organisatievorm en wettelijke positie de mogelijkheid zich te verdiepen in het beleid van de organisatie en zo het individuele ervaringsniveau van patiënten te overstijgen. Cliëntenraden adviseren over wezenlijke zaken voor patiënten zoals rondom nieuwbouw en verbouw van het ziekenhuis, sluiten van afdelingen, fusies en reorganisaties, zorgverbeteringstrajecten, ontwikkelen van beleid bij reanimatie, hygiëne en veiligheid. In de praktijk zijn na een negatief advies door de cliëntenraad, plannen aangepast en verbeterd, vervolgens door de cliëntenraad positief beoordeeld en vervolgens ingevoerd. Hierdoor is het cliëntenperspectief goed ingebed in het nieuwe beleid.
De rechten van de cliëntenraad
De Wmcz geeft de cliëntenraad een duidelijke taak: het behartigen van de gemeenschappelijke belangen van cliënten. Om goed te kunnen functioneren heeft een cliëntenraad een aantal rechten:
Recht op informatie
De zorginstelling moet de cliëntenraad alle informatie geven die deze voor zijn taak nodig heeft.
Recht op overleg
De cliëntenraad overlegt regelmatig met de bestuurder over het beleid van de instelling.
Recht om te adviseren
De cliëntenraad mag gevraagd en ongevraagd de bestuurder adviseren.
Bindende voordracht raad van toezicht
De cliëntenraad kan invloed uitoefenen op de samenstelling van het bestuur of de raad van toezicht. Hij mag ten minste 1 persoon voordragen ter benoeming als lid van de raad van toezicht.
Recht op facilitering
De organisatie zorgt ervoor dat de cliëntenraad kan vergaderen, gebruik kan maken van communicatiemiddelen zoals de website van de organisatie en ondersteuning en scholing financiert.
Recht om extra bevoegdheden af te spreken
De organisatie kan de cliëntenraad verdergaande bevoegdheden toekennen dan in de wet genoemd. Bijvoorbeeld alle onderwerpen als verzwaard advies onderwerpen behandelen.
Ondersteuning
Medezeggenschap gaat niet vanzelf. Het is een uitdaging voor cliëntenraden en Raden van Bestuur om ervoor te zorgen dat medezeggenschap echt vorm en inhoud krijgt. Hiervoor is deskundigheid, kennis en ervaring nodig.
Om het werk goed te kunnen doen, heeft een cliëntenraad heel wat kennis en kunde nodig. Natuurlijk blijft het cliëntenraadswerk vrijwilligerswerk, de cliëntenraadsleden zijn geen professionals. Voor deskundigheid kan de cliëntenraad een beroep doen op een ambtelijk secretaris en bij complexe onderwerpen kan de cliëntenraad advies vragen aan een deskundige van buiten de cliëntenraad. Maar ook dan nog is er genoeg over wat cliëntenraadsleden moeten weten en kunnen.
Over deskundige ondersteuning en advies
Lidmaatschap
Cliëntenraden kunnen zich aansluiten bij het LSR en betalen hiervoor jaarlijks een contributie. Leden ontvangen hiervoor producten en diensten of krijgen korting ten opzichte van niet-leden. Maar belangrijker nog is dat een lidmaatschap van een koepelorganisatie betekent dat u er als cliëntenraad niet alleen voor staat. De belangenbehartiging en beleidsbeïnvloeding t.a.v. medezeggenschap en de kwaliteit van zorg in het veld en de politiek lobbyt het LSR voor u. Zo draagt u door uw lidmaatschap er aan bij om samen sterk te staan.
Wilt u meer weten over het lidmaatschap, een informatiepakket aanvragen of meer informatie over ons aanbod, dan kunt u contact opnemen met het adviespunt.
Oprichten nieuwe cliëntenraad
Een nieuwe cliëntenraad oprichten?
Stappenplan oprichting cliëntenraad
Ook hiervoor kunt u het LSR ingeschakelen. Informeer naar de mogelijkheden.
